اثر بازدارندگی عصاره جاشیر (Prangos ferulacea) و مرزه (Satureja hortensis) بر نماتود ریشه‌گرهی (Meloidogyne javanica)

نماتودهای ریشه‏گرهی Meloidogyne spp. از جمله مهم‌ترین نماتود‌های انگل گیاهی بوده که باعث کاهش عملکرد محصولات کشاورزی می‏گردند. آلودگی گیاه به این نماتود موجب ایجاد گال در ریشه و کاهش رشد و در نتیجه کم شدن عملکرد می‌شود. در تحقیق حاضر، تاثیر دو گونه گیاهی شامل گیاه جاشیر Prangos ferulacea و گیاه مرزه  Satureja hortensis علیه نماتود ریشه‌گرهی M. javanica در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه‌ای مورد بررسی قرار گرفتند. برای شرایط آزمایشگاهی، مطالعه به صورت ترکیب تیماری با دو جزء، 1- برگ گیاهان جاشیر و مرزه 2- هفت غلظت عصاره آبی شامل: 5/0، 1، 2، 3، 5، 7 و 9 درصد (وزن به حجم) انجام گرفت که هر دو گیاه مورد بررسی در غلظت 1% موجب مرگ و میر 50 درصدی و در غلظت 9% موجب مرگ و میر 100 درصدی لارو سن دوم نماتود شدند. در بررسی‌های گلخانه‌ای، پنج اختلاط پودر برگ در خاک گلدان شامل: 1/0%، 15/0%، 25/0%، 35/0% و 45/0% وزنی، در قالب طرح کاملاً تصادفی و در چهار تکرار به کار رفت که شاخص‌های رشدی گوجه‌فرنگی در تیمارهای بیش از 15/0% پودر برگ نسبت به تیمارهای شاهد افزایش معنی‌دار آماری داشتند. شاخص‌های نماتودی در تیمارهای بیش از 1/0% پودر برگ به طور معنی‌داری نسبت به شاهد کاهش یافت که در تیمارهای مایه‌زنی شده با 45/0% پودر برگ بیشترین میزان کاهش مشاهده گردید.